Lịch sử cây điều tại Việt Nam
Cây điều du nhập vào Việt Nam khi nào?
Trước khi tìm hiểu tại sao hạt điều Bình Phước ngon và được gọi là thủ thủ cây điều. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về lịch sử cây điều khi du nhập vào Việt Nam, Bình Phước nhé! Cây Điều hay còn gọi là cây Đào lộn hột (Anacardium occidentale L.) có nguồn gốc từ vùng Đông bắc Brazil, được nhập về Châu Á và Châu Phi trong khoảng năm 1560-1565 sau khi các đế quốc thực dân Châu Âu phát hiện ra Châu Mỹ.
Theo Tiến sĩ Hoàng Sĩ Khải trong cuốn “Những vấn đề kinh tế chủ yếu về phát triển sản xuất điều ở Việt Nam” và Tiến sĩ Hoàng Chương trong cuốn “Kỹ thuật trồng điều”, cây điều có mặt ở Việt Nam từ cuối thế kỷ XVI đầu thế kỷ XVII do người Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha mang từ Braxin mới qua. Đến thế kỷ XVIII, bác sĩ Alexandre Yersin người Pháp cũng đã trồng điều trong trang trại của mình ở Việt Nam. Ngoài ra ông còn trồng tiêu đen, cà rốt, súp lơ, su su, lay ơn, cẩm tú cầu, xà lách, đặc biệt là nho Ninh Thuận,…
Chúng đều là những loài thực vật vùng ôn đới có nguồn gốc từ Pháp, sau này cây điều sinh trưởng rất tốt ở vùng Đông Nam Bộ, duyên hải Nam Trung Bộ,… Tuy nhiên, do chưa thấy hết được giá trị kinh tế của cây điều và thương mại điều chưa phát triển nên cây điều chưa phải là cây có chỗ đứng trong bản đồ cây công nghiệp chủ lực của Việt Nam lúc bấy giờ.
Cây điều xuất hiện ở Bình Phước
Theo ông Bảy Thỏa (Ông Nguyễn Văn Thỏa – nguyên Phó Chủ tịch UBND Tỉnh Bình Phước, năm 1956 – 1957) kể rằng dân di cư ở miền Bắc, miền Trung vào nhiều. Chính quyền Ngô Đình Diệm đã cho thành lập các Dinh Điền, phát cho dân mỗi hộ 2 lon (1 lon hạt mít, 1 lon hạt đào) để làm giống xây dựng kinh tế vườn nhà, kiếm kế sinh nhai. Việc này nằm trong chính sách an dân của anh em họ Ngô. Hai loại cây này được trồng xen với nhau, chỉ có điều là lúc cây điều ra hoa kết trái thì dân chỉ biết ăn chơi chứ chưa biết dùng vào việc gì.
Sau năm 1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, ở Phước Long lúc bấy giờ, bà con dân tộc có tập quán di canh, di cư, người nông dân đốt rừng làm rẫy. Vài ba năm sau, đất bạc màu, có tranh mọc đây, họ lại bỏ rẫy vào rừng đốn hạ cây cao làm nương mới. Cứ như thế mà rừng ngày càng thu hẹp cho đến khi chính quyền có chính sách vận động định canh định cư. Năm 1977 — 1978, có một số doanh nghiệp mua điều. Ông Nguyễn Đăng Kính (ông Bảy Kính khi đó là bí thư Huyện ủy), ông Nguyễn Tấn Lực – quyền Chủ tịch, đã có chủ trương vận động bà con “lấy ngắn nuôi dài” bằng cách trồng cây khoai mì xen canh với cây điều.
Vùng nguyên liệu hạt điều Bình Phước tại Bù Gia Mập
Chương trình “Tái định cư“ lúc bấy giờ là chính sách rất mới đối với đồng bào. Lúc đầu triển khai gặp khó khăn, nhưng nhờ có phong trào xung kích của Đoàn Thanh niên nên chương trình đã đạt được kết quả. Chính sách định canh, định cư, trồng xen canh điều với cây khoai mì, cây bắp,… lúc đầu làm ở vùng đồng bào dân tộc: Xtiêng, Khơ Me, M’nông, K’Ho,… sau đó lan ra cả vùng dân cư của người Kinh. Đến năm 1989 – 1990, diện tích cây điều ở Phước Long đã lên tới khoảng 100 ngàn ha. Trong thời gian này, công nghệ chế biến điều của Việt Nam mới chính thức ra đời. Tuy nhiên, Phước Long cũng chỉ là địa phương cung cấp điều nguyên liệu cho các nơi. Huyện đã thành lập một số hợp tác xã chuyển mua bán kinh doanh điều như: Hợp tác xã Phước Bình, cơ sở Mỹ Lệ ở Thị trấn Phước Long, Hợp tác xã Bù Gia Mập Mãi đến năm 1994 – 1995, Huyện mới có nhà máy điều Thanh Tâm do ông Thanh (Long An) và ông Tâm đầu tư. Trước đó, năm 1991, ở Thủ Dầu Một có nhà máy điều của Công ty Lương Thực Sông Bé do ông Vương Hải làm giám đốc, sau này chuyển qua Công ty Thành Lê (Thalexim). Phước Long sau này cũng có nhà máy khá lớn là Công ty Mỹ Lệ – một thời là niềm tự hào của Đảng bộ và bà con Phước Long.
Chuyện trồng điều ở Bình Phước
Hiện nay loài cây này trở thành cây công nghiệp được phát triển ở khắp các khu vực khí hậu nhiệt đới ở Châu Mỹ, Châu Phi, Châu Á và Châu Úc để lấy nhân hạt chế biến làm thực phẩm.
Ở Việt Nam Cây điều mọc hoang hoặc được trồng trên khắp cả nước và cây điều công nghiệp được trồng rất nhiều ở các tỉnh vùng cao phía Nam như Bình Phước,Đắk Lắk, Đắk Nông….
Từ năm 2006 đến năm 2010 Việt Nam trở thành quốc gia xuất khẩu nhân hạt điều đứng vị trí hàng đầu thế giới, và là nước thứ 4 có diện tích trồng điều lớn nhất thế giới sau Nigeria (1), Ấn Độ (2) và Côte d’Ivoire (3).
Ở giai đoạn trước năm 2012, tại Bình Phước hạt điều chủ yếu được chế biến và xuất khẩu nên trong nước không phổ biến. Để mua được hạt điều đặc sản Bình Phước ngoài thị trường là rất khó, đa phần là nhờ người quen ở Bình Phước mua giùm, hoặc đến kỳ nghỉ Tết người ta lấy sang tay để bán cho giới nhà giàu.
Sau này khi mức sống của người dân Việt Nam tăng đáng kể, kèm theo nhu cầu mua sắm, ăn ngon, khám phá các đặc sản vùng miền. Hạt điều trở thành một món ăn nổi tiếng được biết đến đầu tiên tại Bình Phước. Hạt điều Bà Tư cũng là một trong những đơn vị đầu tàu chủ trương thương mại hóa hạt điều rang củi trong nước, để ai cũng được một lần thưởng thức đặc sản của quê hương.
Hạt điều rang củi mang lại hương vị thơm ngon
Lý do vì sao hạt điều Bình Phước ngon
Tại sao thủ phủ cây điều lại ở Bình Phước mà không ở nơi nào khác: đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu, thời tiết và tính cách người dân nơi đây rất phù hợp với cây điều,… Những điều này làm cho hạt điều Bình Phước nổi tiếng cả trong và ngoài nước.
Hạt điều Bình Phước ngon vì có vùng nguyên liệu màu mỡ
Cây điều là loài cây ưa nóng, chủ yếu sinh trưởng trên đất đỏ bazan do núi lửa phun trào, đất đai màu mỡ, nhiều khoáng chất, lại khí hậu nhiệt đới ôn hoà, không quá khô mà không quá ẩm, chính vì đất đai lẫn khí hậu như vậy mà khi cây điều được trồng ở Việt Nam, lại tạo nên hạt điều ngon hơn bất kì hạt điều nào trên thế giới.
Hạt điều ở Bình Phước vẫn luôn được các vị khách xuýt xoa vì độ ngon và béo ngậy riêng biệt không nơi nào có, vốn dĩ vùng đất này được thiên nhiên phú cho sự màu mỡ của đất đỏ bazan với đặc điểm tầng đất dày, tơi xốp, nhiều chất dinh dưỡng. Là vùng đất rất phù hợp cho sự sinh trưởng và phát triển của cây điều.
Khí hậu ở Bình Phước phù hợp để tạo ra hạt điều ngon, năng suất
Ngoài nguyên nhân vùng đất đỏ bazan màu mỡ, khí hậu nhiệt đới cũng là một yếu tố góp phần tạo nên sự thơm ngon của hạt điều Bình phước.
Khu vực địa lý nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới xích đạo gió mùa nên nền nhiệt cao quanh năm, là điều kiện thuận lợi cho cây điều phát triển tốt. Bên cạnh đó, đặc điểm độ ẩm không khí khác biệt giữa 2 mùa, mùa ẩm cao từ tháng 5 đến tháng 11, mùa ẩm thấp từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau đã tạo điều kiện cho cây điều phát triển và ra hoa, đậu trái. Lý do là tháng 12 là thời điểm cây điều bắt đầu phân hóa mầm hoa, độ ẩm không khí giảm xuống mức 60%-70%, nhiệt tăng kết hợp có nắng là điều kiện thuận lợi để cây điều phân hóa mầm hoa.
Cây điều bắt đầu ra hoa từ tháng 1 và giai đoạn này thường kéo dài 85 ngày. Trong giai đoạn nở hoa,cây điều yêu cầu thời tiết phải thật khô ráo, không mưa trong khoảng thời gian hơn 2 tháng. Nếu mưa lớn hoặc kéo dài thì tỷ lệ đậu quả không cao, chất lượng hạt kém. Chế độ phân bố lượng mưa của tỉnh Bình Phước khác biệt so với tỉnh Đồng Nai. Trong khi Bình Phước có mùa mưa bắt đầu từ tháng 5 thì mùa mưa ở tỉnh Đồng Nai đến sớm từ tháng 4, tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển. Đây là lý do khiến điều Đồng Nai thường có nhiều sâu, tỷ lệ thu hồi thấp và độ mẩy hạt không bằng điều Bình Phước.
Khí hậu nhiệt đới, không quá khô và quá ẩm, là vùng đất phù hợp để cây điều sinh trưởng và phát triển cực kì tốt, nhờ vào khí hậu và đất đai đặc biệt có ở Bình Phước nên cây điều có hương vị ngon ngọt, béo ngậy và hấp dẫn hơn bất kì quốc gia nào trên thế giới.
Kinh nghiệm trồng trọt và chăm sóc là một yếu tố quan trọng tạo ra hạt điều ngon
Cây điều đã được du nhập vào Bình Phước từ rất sớm, hạt điều tại tỉnh Bình Phước đã có lịch sử phát triển lâu dài. Với kinh nghiệm hơn 1/2 thế kỷ, người dân bản địa đã có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng, chăm sóc và thu hoạch hạt điều phù hợp với đặc tính cây trồng và điều kiện đất đai tại Bình Phước. Họ biết cách quản lý sâu bệnh, bón phân hợp lý và thực hiện các biện pháp canh tác tiên tiến để tăng năng suất và chất lượng của hạt điều Cũng như lựa chọn những giống tốt cho cây tạo ra năng suất cao.
Người dân Bình Phước chỉ nhân giống điều bằng phương pháp vô tính tại các cơ sở được cấp phép, đảm bảo tiêu chuẩn quy định về giống. Thời vụ trồng cây điều từ tháng 6 đến cuối tháng 7. Kinh nghiệm canh tác người trồng điều ở Bình Phước là chọn nhóm đất đỏ vàng, đất trồng nằm ở độ cao dưới 600m so với mặt nước biển, không bị úng hay nhiễm mặn. Hố trồng cây điều phải được chuẩn bị xong 1 tháng trước khi trồng.
Bà Tư Bình Phước- người phụ nữ một đời yêu và gắn bó với cây điều
Con người Bình Phước hiền hòa, chịu thương chịu khó, họ đem cả tấm lòng thơm thảo của mình để chăm sóc, nuôi trồng và gìn giữ hạt giống này từ bao đời nay. Đã có một thời cây điều còn được gọi là cây xóa đói giảm nghèo, bởi vì khắp nơi ở đất Bình Phước người dân đều trồng điều, bởi vậy mới có câu nhắc đến Bình Phước là nhắc đến hạt điều, nói đến hạt điều là nghĩ ngay tới Bình Phước.
Chỉ dẫn địa lý minh chứng của sản phẩm hạt điều – đặc sản Bình Phước
Chỉ dẫn địa lý là một minh chứng rõ ràng cho sản phẩm hạt điều – đặc sản Bình Phước, sản phẩm hạt điều đã được bảo hộ và có danh tiếng là sản phẩm đặc trưng riêng mang thế mạnh vùng miền của tỉnh Bình Phước.
Chỉ dẫn địa lý là gì?
Chỉ dẫn địa lý là dấu hiệu dùng để phân biệt các sản phẩm có nguồn gốc từ khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hay quốc gia cụ thể. Để được bảo hộ chỉ dẫn địa lý thì các sản phẩm phải có danh tiếng, chất lượng hoặc đặc tính mà chủ yếu là do điều kiện địa lý mang lại. Chính vì yếu tố này, các sản phẩm được bảo hộ chỉ dẫn địa lý sẽ dễ dàng nổi bật hơn, thậm chí có giá trị hơn so với các sản phẩm tương tự trên thị trường.
Mặt khác, việc áp dụng bảo hộ chỉ dẫn địa lý còn giúp ngăn ngừa và chống lại các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, làm mất đi giá trị và danh tiếng của sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý.
Chúng ta đều thấy, Việt Nam là một nước nông nghiệp và hầu như địa phương nào cũng có những sản phẩm mang đặc trưng riêng và tạo nên thế mạnh của địa phương. Do hầu hết các sản phẩm được bảo hộ chỉ dẫn địa lý là nông sản nên việc bảo hộ còn có ý nghĩa kinh tế quan trọng, góp phần không nhỏ vào phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn.
Logo chỉ dẫn địa lý hạt điều Bình Phước
Chỉ dẫn địa lý tại Bình Phước
Ngày 13 tháng 3 năm 2018, Cục Sở hữu trí tuệ ban hành Quyết định số 673/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00066 cho sản phẩm hạt điều Bình Phước nổi tiếng. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phước là Tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Từ năm 1975, cây điều bắt đầu được trồng nhiều và trở thành cây “Xóa đói giảm nghèo” và làm giàu cho người nông dân, đặc biệt là người đồng bào Stiêng, Khmer ở khu vực miền núi của tỉnh Bình Phước. Đến nay, “Bình Phước” được mệnh danh là “thủ phủ điều” của Việt Nam. Sản phẩm đã được xuất khẩu đến 25 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Chỉ dẫn địa lý hạt điều Bình Phước gồm có hạt điều nguyên liệu, hạt điều nhân, hạt điều rang muối.
Hạt điều nguyên liệu Bình Phước chắc, mẩy, cuống hạt phình to, bề mặt vỏ cứng sáng, mịn, bóng, lắc hạt ít kêu hoặc không kêu, thân hạt điều nguyên liệu dày, kích thước bề dày từ 14,5mm – 18mm, tỷ lệ nhân thành phẩm thu hồi không nhỏ hơn 30% tính theo khối lượng, số lượng không lớn hơn 200 hạt/kg, khối lượng hạt từ 5g/hạt – 6g/hạt.
Nên mua hạt điều Bình Phước ở đâu
Hiện nay trên thị trường có đa dạng sản phẩm hạt điều từ rất nhiều thương hiệu. Hạt điều cũng có rất nhiều loại, nếu muốn mua hạt điều chuẩn Bình Phước bạn nên chọn những thương hiệu hạt điều Bình Phước có tiếng và lâu đời để tránh không bị mua nhầm nhé!
Với mong muốn giữ trọn vị ngậy thơm, bùi béo đặc trưng của hạt điều. Bà Tư Bình Phước đã luôn tận tâm trong các khâu làm việc từ việc gặt hái, cẩn trọng lựa chọn và tỉ mỉ khi chế biến để có thể đem đến cho khách hàng trọn vị thơm ngon của hạt điều.
Sản phẩm Hạt điều rang muối có lượng dinh dưỡng cực kỳ cao được chế biến từ hạt điều rồi rang phối trộn với muối tạo nên hương vị vừa béo giòn và mặn mà. Trở thành một món ăn có hương vị vô cùng đặc biệt mà người thưởng thức khó lòng quên được.
Bà Tư Bình Phước tự hào là địa chỉ uy tín phân phối sỉ và lẻ hạt điều chất lượng cao. Với công nghệ hiện đại nhất giúp hạt điều rang muối luôn thơm ngon, đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng bên trong hạt. Thường xuyên kiểm tra chất lượng từng hạt giúp đem đến sản phẩm tốt nhất tới tay người tiêu dùng.
Vui lòng liên hệ Bà Tư Bình Phước để được báo giá hạt điều sỉ & lẻ qua Hotline: Bạn có thể mua sản phẩm hạt điều hoặc các loại hạt dinh dưỡng thông qua các kênh dưới đây:
Shopee: https://shopee.vn/shop/476806896
Lazada: https://www.lazada.vn/shop/hat-dieu-ba-tu-binh-phuoc
Tiktok: https://www.tiktok.com/@hatdieubatubinhphuoc
Website: hatdieubatu.vn
Trải Nghiệm Trực Tiếp Chất Lượng Sản Phẩm Tại Các Cửa Hàng:
Bình Phước: 28 Trương Công Định, KP. Phú Xuân, P. Tân Phú, TP. Đồng Xoài, Tỉnh Bình Phước – 0981 290 758
TP.HCM: 41 Ỷ Lan, P. Hiệp Tân, Q. Tân Phú, TP. HCM – 0869 303 679
Hà Nội: 75/31 Hồ Tùng Mậu, P. Mai Dịch, Q. Cầu Giấy – 0981 268 001
Tư Vấn 24/7: 0981 290 758. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi bất cứ lúc nào. Đội ngũ tư vấn của hạt điều bà Tư Bình Phước sẽ sẵn sàng hỗ trợ bạn chọn sản phẩm phù hợp nhất. Fanpage: https://www.facebook.com/hatdieurangmuoibatubinhphuoc